Simone Uijttewaal: 'Ik leer de boerderij nu opnieuw kennen'

Achtergrond Melkvee Tienke Wouda 23 dec 2020 om 13:01uur

'De boerderij overnemen, dat is misschien iets wat ik wil', deelde Simone Uijttewaal (28) haar moeder en twee jongere zussen een klein jaar geleden voorzichtig mee op de melkveehouderij in Horssen. Het kwam voor de familie als totale verrassing.

Voor Simone was het vooral ook een spannend moment, herinnert ze zich. 'Mijn moeder wilde ons juist niets opleggen. Ik wilde niet dat ze het gevoel had dat ik het voor haar deed. Bedrijfsovername is een grote keuze. Maar ik wil de kansen hiervoor onderzoeken.'

Het verhaal van Simone is niet het verhaal van een jonge vrouw die een landbouwopleiding heeft gevolgd omdat ze al sinds kleuterleeftijd weet dat ze boerin wil worden. Integendeel. Vooral loskomen van de boerderij en de wereld ontdekken was lange tijd het credo van Simone. Na haar studie Gezondheid en Maatschappij aan Wageningen University & Research ging ze fulltime aan de slag bij communicatiebureau Jeen Communicatie. Haar leven speelt zich vooral af in de stad Utrecht, waar ze woont.

Het besluit van de oudste dochter om zich meer in het agrarische bedrijf te verdiepen zag dan ook bijna niemand aankomen. Enkele maanden ervoor was haar moeder juist begonnen met het verminderen van het aantal koeien. 'Ze wilde het bedrijf afbouwen omdat ze het idee had dat geen enkele dochter interesse had in bedrijfsovername, vijf jaar na het overlijden van mijn vader. Maar ze kon gelukkig niet helemaal stoppen. Ze is van honderd naar zeventig koeien gegaan.'

Ik maak mijn eigen plannen en ontdek de haalbaarheid ervan

Simone Uijttewaal, communicatieadviseur in Utrecht

Vlammetje ontwaakt

Waarom Simone zichzelf nu wel als potentieel bedrijfsopvolger ziet? 'Ik heb voor mijn werk met agrarisch ondernemers gesproken. Telkens hoorde ik hen enthousiast vertellen over hun bedrijf. Ik kreeg zoveel energie van die gesprekken. Er ontwaakte een vlammetje in mij.'

Ze leert de Gelderse melkveehouderij nu opnieuw kennen, zegt ze. Sinds oktober is Simone er meer te vinden om uit te zoeken of en hoe ze de boerderij kan overnemen. Ze is een dag minder gaan werken bij het communicatiebureau. 'Ik heb tijd voor gesprekken met het gezin, ik maak mijn eigen plannen en ontdek de haalbaarheid ervan.'

Heftige periode

De samenwerking met haar moeder Antoinette werd eerder al versterkt toen haar vader Jan in 2014 vrij plotseling overleed. Het leven van de destijds 21-jarige student kwam er heel anders uit te zien. 'Het was een heftige periode. Ik was van plan om naar Istanbul te gaan, toen mijn vader ziek werd. In dat halfjaar ben ik weer veel thuis geweest. Mijn zusjes en ik gingen mijn moeder helpen. We kwamen in een 'doenmodus'. Mijn vader was nog maar net overleden, toen er een koe moest kalven. Het werk kon niet wachten en moest met hulp van de medewerker worden gedaan. Mensen om ons heen hebben ons goed geholpen.'

Met haar moeder zocht Simone uit hoe ze onder andere de Gecombineerde opgave moesten invullen. En ze hielp bij de attentiekoeien en maakte de boxen schoon. 'Voor mijn moeder was het een hele omschakeling. Zij had zich bewust niet met de boerderij bemoeid, mijn vader was de boer.' Hoe anders is het nu. Haar moeder heeft het runnen van het melkveebedrijf echt onder de knie, stelt Simone vast, terwijl ze trots naar haar kijkt. 'Ze voert het management uit, verzorgt het jongvee en kan storingen van de melkrobot goed oplossen.'

• Lees ook: Boerin is vaker baas op de boerderij

Simone merkt dat erfbetreders nog dikwijls op de werknemer afstappen in plaats van op haar moeder, ook al is zij degene die de leiding heeft. Dat is een generatieverschil, stelt ze. 'Erfbetreders nemen mij serieuzer omdat het tegenwoordig meer vanzelfsprekend is dat vrouwen een melkveebedrijf runnen. Bij mijn moeders generatie zien veel mensen vrouwen nog als vrouw van de boer.'

Gesprek met financieel adviseur

Nu ze de praktische zaken op de rit hebben, heeft Simone binnenkort een gesprek met een financieel adviseur. 'De bedrijfsovername moet financieel mogelijk zijn op de manier waarop ik een bedrijf wil voeren. Daarbij laat ik ook mogelijkheden open voor een van mijn zussen die misschien ook interesse heeft in het bedrijf. Zij moet net als ik de tijd krijgen om het te kunnen onderzoeken.'

Een randvoorwaarde om het bedrijf voort te zetten, is voor Simone dat ze het op een meer natuurinclusieve manier kan runnen. 'Ik wil graag meer aan kringlooplandbouw doen, minder kunstmest strooien zoals mijn moeder nu al doet en meer met de bodem doen. Als boeren moeten wij goed voor de bodem en lucht zorgen. Maar ook mensen naar het bedrijf halen via een melktap aan de weg of yogales in een weiland zie ik zitten.'

Nieuw voedselsysteem

Mensen hebben behoefte aan een nieuw soort voedselsysteem, merkt Simone. Daar wil ze ook op inspelen. 'Of ik ook melk wil verwaarden? Misschien wil ik kaas maken. Maar hygiëne is daarbij heel belangrijk. En ik houd niet van schoonmaken', glimlacht ze.

Het is allemaal nog vrij breed, erkent ze. Ze gunt zichzelf de tijd om zich hier verder op te oriënteren. Reacties van boeren uit de omgeving houden Simone in ieder geval niet tegen om haar toekomstplan verder uit te stippelen.

'Zij vragen mij of ik het echt zeker weet, omdat het tegenwoordig met alle regels heel lastig is. En of ik ook een partner heb die erachter staat. Ik vraag me af of ze dat ook zouden vragen als een man een bedrijf zou overnemen. Ik denk het niet. Ik laat mij door hen niet van de wijs brengen. Het zegt meer iets over deze boeren dan over mij.'

Dit artikel is onderdeel van een reeks verhalen over vrouwelijke bedrijfsopvolgers uit de speciale eindejaarsspecial van Nieuwe Oogst. Op Nieuweoogst.nl verschijnen de komende tijd verschillende interviews en video's over dit thema. Volg ze op nieuweoogst.nl/boerinnen .